از پهلوی تا جمهوری اسلامی؛ دشمنی تاریخی آمریکا با مردم ایران

به گزارش همشهری آنلاین، عباس سلیمی نمین، کارشناس و پژوهشگر تاریخ: 1-مسأله رفتارهای متخاصمانه آمریکا علیه مردم ایران موضوعی نیست که مربوط به دوران جمهوری اسلامی شود، بلکه آنان پیش از وقوع انقلاب نیز دشمنی دیرینه‌ای با ما داشتند. رابطه سیاسی ایران و آمریکا به دوران سلطنت رضاخان برمی‌گردد، زمانیکه آمریکایی‌ها قصد داشتند به وسیله یک معامله تجاری با ایران سودهای کلانی بابت فروش نفت ایران بدست آورند؛ اما به دلیل حضور انگلیس‌ها و قدرت نفوذی‌ که آن‌ها در ایران داشتند این موضوع محقق نشد و آمریکایی‌ها در آن برهه نتوانستند به آنچه که می‌خواهند برسند. پس از اتمام جنگ‌جهانی دوم، وضعیت به نفع آمریکا تغییر کرد. انگلستان مانند سایر کشورهای اروپایی درگیر جنگ شده بود و خسارات زیادی را متحمل شد؛ اما امریکا به دلیل دوری از میدان نبرد وضعیت بهتری داشت و توانست بعدها اقتصاد خود را در جهان گسترش داده و تقویت کنند. آن‌ها در شهریور 20 از فرصت استفاده کردند و با شوروی و انگلستان ورود نظام به ایران پیدا کرده و بر اوضاع مملکت مسلط گشتند.

2-آمریکایی‌ها پس از حضور در ایران، سعی کردند یک موضع انتقادی نسبت به سیاست‌های انگلستان داشته‌باشند و در روش‌های مختلفی وضعیت نابرابری که آن‌ها با ایران برقرار ساختند را به چالش بکشند. اما این موضوع موقت بود و رفته‌رفته، آمریکا سعی کرد جانشین انگلستان در ایران باشد، به تعبیری وقتی انگلستان برای کاهش هزینه‌هایش حاضر شد نفوذش در ایران را کاهش دهد، آمریکایی‌ها بابت منافع خود وارد میدان شدند؛ اما در ادامه این ماجرا وضعیتی را رقم زدند که به ضرر مردم ایران تمام شد و رابطه خصمانه‌شان با ملت‌مان به شکل رسمی شروع شد. در اوایل نهضت مشروطه، آمریکایی‌ها به شکل ضمنی از ایرانی‌ها حمایت می‌کردند، اما در اقدامات بعدی، به کمک همان انگلیسی‌ها کودتای 28 مرداد را ترتیب دادند که این موضوع در اصل سرآغاز جنگ آمریکا با مردم ایران است.

3-انگلستان وقتی ایران را تحریم کرد، آمریکا قول حمایت و وام به ایران داد و با این وعده دکتر مصدق به آنان اعتماد نمود؛ اما بعد از این اتفاق و وعده‌های داده شده، آمریکایی‌ها هچ وامی به ایران اعطا نکردند و همین موضوع نشان می‌دهد که رابطه متخاصمانه آمریکایی‌ها در رابطه با ایران سابقه‌ای دراز دارد. وجهه دیگر جنگ آمریکایی‌ها با ایران و بالاخص مردم ما را باید در تصویب قانون کاپیتولاسیون دید. آمریکا در پی آن بود که وضعیت تسلط بر ایران را به شکل تمام و کمال در دست داشته باشد و به عنوان یک قدرت استعماری تازه بتواند بر هر چیزی دستیابی پیدا کند. آنان از همین درچیه موضوع کاپیتولاسیون را پیش کشیدند که مشمول همه آمریکایی‌ها اعم از نظامی و غیرنظامی می‌شد و حتی خانواده‌های آنان را هم در بر می‌گرفت. آمریکایی‌ها با تمام جنایات و دشمنی‌هایی که در حق مردم ایران داشتند؛ بازهم مورد بزرگواری ملت ما قرار گرفتند. ما بعد از پیروزی انقلاب اعلام قطع ارتباط با آمریکا نکردیم، اما این خود آمریکایی‌ها بودند که با اقدام به برخی اعمال مختلف، سعی داشتند به هر نحوی که شده است استقلال ایرانیان را نفی کنند.