سبز شدن شاخصها امیدبخش است، اما نشانهای قطعی از بازگشت اعتماد نیست.
با گذشت تنها چهار دقیقه از آغاز معاملات روز شنبه، شاخص کل بورس تهران با رشد ۴٬۱۲۱ واحدی (۰.۱۵٪) بار دیگر وارد کانال ۲٬۷۸۹٬۰۰۰ واحدی شد؛ حرکتی مثبت، هرچند نه شتابدار، که نشاندهنده تردیدهای باقیمانده در ذهن معاملهگران است.شاخص کل هموزن که نماینده دقیقتری از رفتار عمومی بازار است، با رشد ۰.۰۷ درصدی به سطح ۸۳۹ هزار واحد رسید. همچنین فرابورس با افزایش ۰.۱۲ درصدی به سطح ۲۵٬۰۲۹ واحد بازگشت.در ترکیب معاملات امروز، گروه بانکی پیشتاز حجم معاملات بود و پس از آن، فلزات اساسی با اقبال سرمایهگذاران مواجه شد؛ نشانهای از تمرکز مجدد بازار بر صنایع بنیادی.
عبور از بحران؛ نگاهی به پشتسر
بازار سرمایه ایران طی هفتههای گذشته، یکی از بیسابقهترین وقایع خود را پشت سر گذاشت. جنگ ناگهانی و کوتاهمدت ایران و اسرائیل باعث تعطیلی سهمرحلهای بورس شد. در نهایت، پس از دو هفته تعطیلی، بازار با اعمال دامنه نوسان محدود ۳± درصد بازگشایی شد.بازگشایی بازار با صفهای سنگین فروش همراه بود؛ اما برخلاف برخی پیشبینیهای منفی، فشار عرضه در کمتر از یک هفته با حمایت صندوقها و ورود نقدینگی تعدیل شد. بنا بر ارزیابیهای دقیق، شاخص کل از زمان شروع جنگ تا کف قیمتی روز ۱۸ تیر، حدود ۱۱.۶٪ افت داشت، که طی هفته گذشته نزدیک به ۵ درصد آن جبران شده است.
چرا بازار آرام گرفت؟
این بازگشت آرامش دلایل متعددی دارد. نخست، توقف ناگهانی جنگ و کاهش فشار روانی ناشی از آن، نقطه عطفی در تغییر فضای بازار بود. برخلاف برخی پیشبینیها مبنی بر تداوم درگیری، فضای سیاسی داخلی و بینالمللی بهسمت مدیریت بحران پیش رفت.از سوی دیگر، ورود تدریجی منابع حمایتی از سوی نهادهای مالی، بهویژه بانکها و صندوقهای تثبیت، باعث شد صفهای فروش فروبپاشد و خریداران بار دیگر به بازار بازگردند. هرچند انتقادات زیادی به میزان کم حمایتها در روزهای اول مطرح شده، اما از نیمه دوم هفته دوم پس از بازگشایی، اثرات ملموس ورود پول مشهود بود.افزون بر این، کاهش نگرانیهای سیاسی ناشی از تحریمهای جدید و فعالسازی احتمالی مکانیسم ماشه نیز در روزهای اخیر شدت خود را از دست داده، که به بازگشت اعتماد کمک کرده است.
چشمانداز بازار؛ احتیاط در عین امید
با وجود رشد شاخصها، بسیاری از تحلیلگران تأکید دارند که بازار هنوز از فاز «بازسازی» عبور نکرده است. سطح نقدینگی، نرخ ارز، سیاستهای حمایتی دولت، روند مذاکرات بینالمللی و ثبات سیاسی منطقهای، همگی عواملی هستند که میتوانند بهسرعت روند بازار را دگرگون کنند.در این میان، تمرکز سرمایهگذاران حقیقی بر گروههای بنیادی نظیر بانکها، فلزات اساسی و پتروشیمیها، نشان میدهد که هنوز اطمینان به بازدهی پایدار در سایر صنایع بهطور کامل احیا نشده است. به همین دلیل، شاخص کل ممکن است در کوتاهمدت با نوسانات محدودی همراه باشد، اما در صورت پایداری شرایط، حرکت بهسوی اهداف بالاتر دور از ذهن نیست.آنچه مشخص استبازار سهام ایران پس از عبور از یکی از بحرانیترین دورههای خود، وارد فاز ثبات نسبی شده است. رشد تدریجی شاخصها، کاهش صفهای فروش، و بازگشت آرام سرمایهگذاران حقیقی نشان از بهبود آرام فضای معاملاتی دارد. با این حال، ثبات امروز بیش از آنکه نتیجه عملکردی بنیادین باشد، حاصل یک توازن شکننده میان انتظارات و حمایتهای بیرونی است. آزمون اصلی بورس در هفتههای آینده، توانایی آن در حفظ این ثبات و عبور از سایه سنگین تحریمها و ریسکهای سیاسی خواهد بود.