پایگاه خبری ایده روز آنلاین
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
مدیرعامل OpenAI، سم آلتمن، این هفته در واشنگتن اعلام کرد که هوش مصنوعی در حال حاضر بهره‌وری میلیون‌ها آمریکایی را افزایش داده و شرکت او قصد دارد با در دسترس قرار دادن آن برای همگان، این فناوری را دموکراتیک نگه دارد.
چرا دوران حکمرانی گوگل رو به افول است؟
در حالی‌که پایتخت ایالات متحده غرق در بحث‌های مربوط به قانون‌گذاری پیرامون هوش مصنوعی است، آلتمن تلاش می‌کند OpenAI را نه به عنوان عاملی تهدیدکننده، بلکه به‌مثابه نیرویی برای پیشرفت همگانی معرفی کند.
زمان‌بندی این رویکرد به‌شکلی چشمگیر، حساب‌شده به نظر می‌رسد. به گفته OpenAI، در حال حاضر ChatGPT روزانه با 2.5 میلیارد درخواست سروکار دارد که از این میان، 330 میلیون درخواست تنها از سوی کاربران آمریکایی ثبت می‌شود. این رقم تنها هشت ماه پیش برابر با یک میلیارد درخواست در روز بود. برای مقایسه، گوگل روزانه حدود 14 تا 16 میلیارد جستجو پردازش می‌کند. به این ترتیب، در کمتر از دو سال، دستیار مکالمه‌محور OpenAI به سطحی رسیده که معادل یک‌ششم حجم روزانه بزرگ‌ترین موتور جستجوی جهان را پاسخ می‌دهد.
تحول در عادات جستجو
برای سال‌ها، مفهوم جستجو در اینترنت با عبارت «گوگل کن» گره خورده بود. طبق تحلیلی که رند فیشکین از شرکت Datos انجام داده، این الگو تا چه حد در رفتار کاربران آمریکایی ریشه دوانده است. در سال 2024، یک کاربر فعال دسکتاپ در ایالات متحده به طور میانگین 126 جستجوی منحصربه‌فرد در گوگل انجام می‌داد که شامل همه‌چیز از جستجوهای مسیریابی نظیر ورود به فیسبوک تا خرید، اخبار و بررسی‌های محلی می‌شد.
اما ابزارهایی مانند ChatGPT آرام‌آرام در حال تضعیف این عادت هستند، نه فقط در میان کاربران حرفه‌ای. کاربران اکنون مستقیماً به هوش مصنوعی مراجعه می‌کنند تا پاسخ‌هایی آماده، خلاصه یا تولیدشده دریافت کنند. فیشکین خاطرنشان می‌کند که اگرچه اکثریت کاربران هنوز گوگل را ترک نکرده‌اند، اما تهدید به اندازه‌ای جدی بوده که گوگل نیز نسخه‌ای با فناوری هوش مصنوعی به‌نام Search Generative Experience را معرفی کرده و حتی زبانه‌ای با عنوان “Web” افزوده تا نیاز کسانی که به پیوندهای سنتی علاقه‌مندند را برآورده سازد.
اهمیت ماجرا برای گوگل
فعالیت اصلی تجاری گوگل، تبلیغات جستجو است که در سال گذشته 175 میلیارد دلار درآمد ایجاد کرد و بیش از نیمی از مجموع درآمد 307 میلیارد دلاری شرکت را تشکیل می‌داد. اگر تنها بخش کوچکی از جستجوهای ارزشمند به سمت ChatGPT منتقل شود، موتور اقتصادی گوگل با تهدیدی بلندمدت روبه‌رو خواهد شد. در حالی‌که گوگل میلیاردها دلار صرف ادغام هوش مصنوعی Gemini در جستجو می‌کند، این راهبرد با دو چالش اساسی همراه است:
- خودتخریبی: پاسخ‌های تولیدشده توسط هوش مصنوعی ممکن است موجب کاهش کلیک روی تبلیغات شود و به‌طور مستقیم منبع اصلی درآمد شرکت را تضعیف کند.
- اعتبار: تلاش گوگل برای افزودن قابلیت‌های مشابه ممکن است این تصور را ایجاد کند که به‌جای نوآوری، در حال تقلید از OpenAI است.
اهمیت موضوع برای OpenAI
سم آلتمن در تلاش است تا مسیری سوم میان دیدگاه‌های بدبینانه‌ای که هوش مصنوعی را عامل نابودی شغلی می‌دانند و خوش‌بین‌هایی که آن را نجات‌بخش جهان تصور می‌کنند، ترسیم کند. استدلال اقتصادی او این است که هوش مصنوعی باید به عنوان ابزاری برای افزایش بهره‌وری به‌صورت فراگیر در اختیار عموم باشد، نه اینکه تنها در اختیار تعداد معدودی شرکت یا دولت قرار گیرد. شرط‌بندی OpenAI بر آن است که ChatGPT از یک کنجکاوی فناورانه به ابزاری روزمره برای کار، خرید و خلاقیت تبدیل شود. به گفته آلتمن، هدف ساختن «مغز جهان است با هوشی که ارزان‌تر از آن باشد که سنجیده شود.»
پیامدها برای کاربران
نبرد میان ChatGPT و گوگل می‌تواند نحوه تعامل ما با وب را به‌طور اساسی دگرگون کند. مصرف‌کنندگان، ممکن است پاسخ‌ها را سریع‌تر و در قالبی مکالمه‌محورتر دریافت کنند، ولی در ازای آن، با کاهش تنوع منابع و دیدگاه‌ها مواجه شوند. هوش مصنوعی می‌تواند تمرکز قدرت اطلاعاتی را حتی از موتورهای جستجو بیشتر کند.برای تولیدکنندگان محتوا و کسب‌و‌کارها، تسلط پیشین گوگل باعث شده بود بهینه‌سازی برای یک الگوریتم خاص کافی باشد، ولی جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند محتوا را خلاصه کند و نام نویسنده یا منبع را حذف نماید، مگر آنکه تدابیر حفاظتی محکمی اتخاذ شود. این تهدیدی جدی برای ناشرانی است که همین حالا نیز برای جذب مخاطب می‌جنگند.آلتمن تأکید می‌کند که دموکراتیزه کردن دسترسی به هوش مصنوعی اهمیت بنیادین دارد و مسئله اصلی این است که چه کسانی و به چه میزان از منافع اقتصادی بهره‌مند می‌شوند. با این حال، این فناوری می‌تواند خطرهایی همچون انتشار اطلاعات نادرست، تعصب سیستماتیک، و تمرکز اقتصادی در دست گروهی اندک را نیز به همراه داشته باشد.
آینده جستجو
شاید در حال حاضر شاهد اولین تغییر جدی در رفتار دیجیتال کاربران از زمان ظهور گوشی‌های هوشمند باشیم. فیشکین نسبت به جایگزینی کامل هوش مصنوعی به جای گوگل در آینده نزدیک تردید دارد، اما اذعان می‌کند که کاربران پیشرو در حال نمایش قابلیت‌های جدید هستند. اگر ChatGPT در حال حاضر توانایی پردازش یک‌ششم حجم جستجو گوگل را دارد، چه اتفاقی رخ می‌دهد زمانی‌که جستجوی بومی‌شده با هوش مصنوعی در تلفن‌ها، خودروها و دستیارهای صوتی ادغام شود؟گوگل از صحنه خارج نخواهد شد، اما برای نخستین بار از زمان سلطه بر یاهو و آلتاویستا، جایگاه بی‌رقیب خود را در خطر می‌بیند. رقابت بر سر آینده جستجو، بر سر این است که آیا اطلاعات اینترنتی همچنان باز و توزیع‌شده باقی خواهد ماند یا در نهایت به دست چند پلتفرم قدرت‌مند مبتنی بر هوش مصنوعی متمرکز خواهد شد.
