سه روایت از بن‌بست تحزب در جمهوری اسلامی/ عرب‌سرخی:دموکراسی واقعی نداریم/ ترقی:مخالفت با ولایت فقیه یعنی کاهش عمر حزب/ تاکید مقدم بر پیوندهای تحزب

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین در نشست «آسیب‌شناسی تحزب در جمهوری اسلامی با نگاهی به سرنوشت حزب جمهوری اسلامی» که توسط گروه تاریخ انقلاب اسلامی پژوهشکده امام خمینی(س) برگزار شد، فیض‌الله عرب‌سرخی، حمیدرضا ترقی و محمد مقدم از سه زاویه متفاوت به ضعف ساختار حزبی در ایران پرداختند؛ عرب‌سرخی از نبود دموکراسی و آموزش کار جمعی گفت، ترقی از نسبت احزاب با ولایت فقیه سخن گفت و مقدم تأکید کرد که بدون نظام دموکراتیک، تحزب معنای خود را از دست می‌دهد.

به گزارش روایت جماران، فیض‌الله عرب‌سرخی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، در این نشست گفت: اگر حزب توده را کنار بگذاریم، به طور واقعی ما در ایران حزب نداشتیم و نداریم. وقتی از ۲۵۰ حزب صحبت می‌کنیم، معنایش این است که حزب نداریم، چون حزب یعنی عده‌ای راهکاری را انتخاب می‌کنند و می‌خواهند کشور را بر اساس آن راهکار اداره کنند.

او افزود: قانون اساسی ما بر اساس اداره کشور توسط احزاب نوشته نشده است؛ در قانون انتخابات بین یک فرد مستقل و یک فرد حزبی هیچ تفاوتی وجود ندارد. در نظام آموزشی هم هیچ‌گاه آموزش کار جمعی داده نمی‌شود، بنابراین طبیعی است که فرهنگ کار حزبی در جامعه شکل نگیرد.

عرب‌سرخی ادامه داد: در رسانه ملی به جای ترویج فرهنگ کار حزبی، تصویری منفی از احزاب ارائه می‌شود و به همین دلیل جامعه ما به شدت نسبت به فعالیت حزبی بی‌اعتماد است. او تأکید کرد: حزب یکی از ارکان دموکراسی است، اما وقتی دموکراسی و شفافیت واقعی وجود ندارد، احزاب نیز جایگاهی پیدا نمی‌کنند.

در ادامه نشست، حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی، با اشاره به سابقه فعالیت‌های تشکیلاتی حزب جمهوری اسلامی گفت: شهید بهشتی معتقد بود نیروهای انقلاب باید با وجود اختلاف نظرها کنار هم بمانند. اگر اختلافات درونی حزب جمهوری اسلامی و مسئولیت‌های سنگین اعضای آن نبود، آن حزب می‌توانست قوام پیدا کند.

ترقی تصریح کرد: اختلافات اقتصادی و ایدئولوژیک، مشکلات مالی و نیز شرایط جنگ از عوامل تعطیلی حزب جمهوری اسلامی بود. به گفته او، اگر حزبی با اصل ولایت فقیه مخالفت کند، طبیعتاً دوامش کاهش پیدا می‌کند و بخشی از علت عمر کوتاه احزاب در کشور به عملکرد خود آنها بازمی‌گردد.

وی افزود: در قانون اساسی مشوقی برای تحزب وجود ندارد، اما انتخابات تناسبی که مجلس برای تهران تصویب کرده، می‌تواند گامی برای فعال‌تر شدن احزاب باشد؛ هرچند هنوز تا تحقق کامل فاصله زیادی داریم.

در بخش پایانی نشست، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد مقدم، رئیس پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی، با تأکید بر پیوند میان دموکراسی و تحزب گفت: احزاب نهالی هستند که با نظام‌های دموکراتیک رشد می‌کنند. اگر دموکراسی را از جامعه حذف کنید، احزاب چه معنایی می‌توانند داشته باشند؟

او خاطرنشان کرد: حزب یعنی مجموعه‌ای که بتواند دیدگاه‌های خود را در جامعه عرضه کند و با پشتوانه مردم قدرت را منتقل یا بازسازی کند. در نظامی که ساختار آن بر پایه دموکراسی شکل نگیرد، تحزب نمی‌تواند رشد کند.

۳۱۲۱۶