چرا صندلی‌های سینما قرمز است؟

به گزارش خبرآنلاین، به نقل از زومیت، اکنون شاید برایتان سؤال پیش بیاید که چرا قرمز؟ چرا آبی یا سبز نمی‌تواند انتخاب مناسبی برای صندلی سینما باشد؟ پاسخ این سؤال ساده، داستانی شگفت‌انگیز است که از تالارهای باشکوه اپرای قرن نوزدهم آغاز می‌شود، از فیزیولوژی چشم انسان می‌گذرد و در سالن‌های مدرن امروز ادامه پیدا می‌کند.

در قرن نوزدهم، سالن‌های اپرا و تئاتر اروپا نماد تجمل، هنر و طبقه‌ی اشراف بودند. دیوارها با تزئینات طلایی و مخمل قرمز پوشانده می‌شدند، لوسترها درخشان و نورها گرم و زنده بودند. قرمز در آن دوران، رنگ قدرت، شکوه و سلطنت بود. وقتی پرده‌ی اپرا بالا می‌رفت، صندلی‌های مخملی قرمز زیر نور شمع‌ها، نمایی سلطنتی را به تصویر می‌کشیدند.

سینما در ابتدای قرن بیستم از دل همین فضا متولد شد. سالن‌های نمایش فیلم، در واقع نسخه‌ی مدرن‌شده‌ی تئاترها و اپراها بودند؛ بنابراین، معماری، طراحی و حتی رنگ صندلی‌ها را از آن‌ها به ارث بردند و از آن زمان، قرمز، امضای سالن‌های نمایشی شد؛ ترکیبی از سنت و زیبایی که حسی صمیمی و تجملاتی را القا می‌کرد.

علمی که پشت یک انتخاب ساده پنهان شده است

برای اینکه دلایل دیگر استفاده از رنگ قرمز در صندلی‌های سینما را کشف کنیم، باید به علم برگردیم. در شبکیه‌ی چشم انسان، دو نوع سلول اصلی وجود دارد: سلول‌های مخروطی که در روشنایی روز فعال‌اند و مسئول دیدن رنگ‌ها هستند؛ و سلول‌های استوانه‌ای که در تاریکی کار می‌کنند، اما رنگ‌ها را تشخیص نمی‌دهند.

وقتی در محیط روشن هستیم، سلول‌های مخروطی دنیایی رنگارنگ به ما نشان می‌دهند، اما به‌محض تاریک شدن فضا، استوانه‌ای‌ها وارد عمل می‌شوند تا بتوانیم در نورِ کم ببینیم؛ هرچند سیاه و سفید. در این جابه‌جایی، پدیده‌ای جالب به‌نام اثر پورکینیه (Purkinje Effect) رخ می‌دهد: در تاریکی، چشم انسان به رنگ‌های آبی و سبز حساس‌تر می‌شود و قرمز را تقریباً نادیده می‌گیرد. به زبان ساده‌تر، وقتی نور کم می‌شود، رنگ‌های گرم زودتر از بین می‌روند.

فرض کنید در یک باغ نشسته‌اید. گل شمعدانی قرمزی در کنار برگ‌های سبز می‌درخشد. در روشنایی روز، گل قرمز واضح‌ترین بخش منظره است؛ اما وقتی غروب می‌شود و نور کاهش می‌یابد، رنگ قرمز رفته‌رفته تیره‌تر و تقریباً در تاریکی ناپدید می‌شود، درحالی‌که برگ‌های سبز بیشتر دیده می‌شوند.

همین اتفاق در سینما رخ می‌دهد. پیش از شروع فیلم، چراغ‌ها خاموش می‌شوند و چشم شما باید در حالت شب، رنگ‌ها را ببیند. در این حالت، سلول‌های استوانه‌ای کنترل دید را در دست می‌گیرند و رنگ قرمز را نادیده می‌گیرند. در نتیجه‌ی این اتفاق، صندلی‌های قرمز در چند ثانیه در تاریکی ناپدید می‌شوند و در گوشه‌ی دید شما چیزی باقی نمی‌ماند که حواستان را پرت کند؛ بنابراین تمام تمرکزتان را به سمت پرده‌ی سینما معطوف می‌کنید.

اما اگر صندلی‌ها سبز یا آبی بودند چه اتفاقی می‌افتاد؟ رنگ‌هایی مثل سبز و آبی دیرتر در تاریکی محو می‌شوند و درحالی‌که شما باید به پرده‌ی سینما چشم بدوزید، ناخودآگاه این رنگ‌ها را نیز از گوشه‌ی چشم می‌بینید و تمرکز لازم را برای تماشای فیلم، نخواهید داشت.

در طراحی سالن‌های سینما، انتخاب رنگ قرمز برای صندلی‌ها بخشی از مهندسی تجربه‌ی تماشا است. قرمز، از نگاه طراحان داخلی و کارشناسان نور، رنگی است که با شرایط فیزیکی سالن هماهنگ‌تر از هر گزینه‌ی دیگری عمل می‌کند.

قرمز دو ویژگی کلیدی دارد. اول اینکه چشم انسان در نورِ کم نسبت‌به طیف قرمز حساسیت کمتری دارد. به همین دلیل، وقتی چراغ‌ها خاموش می‌شوند، صندلی‌های قرمز تقریباً در تاریکی ناپدید می‌شوند و تمرکز بیننده بی‌واسطه بر پرده‌ی نمایش باقی می‌ماند و دوم، در نور نیمه‌روشن پیش از آغاز فیلم، قرمز به فضا گرما و صمیمیت می‌بخشد. همین حس باعث می‌شود سالن حتی با وجود ابعاد بزرگ، آرام و آشنا به نظر برسد.

ترکیب پارچه‌ی مخمل و رنگ قرمز هم بیشتر به این دلیل است که پارچه‌ی مخمل قرمز علاوه‌بر اینکه لکه و ساییدگی را کمتر نشان می‌دهد، نورهای مزاحم را هم جذب می‌کند و در نتیجه ظاهر سالن در گذر زمان مرتب‌تر به نظر می‌رسد، از طرف دیگر پارچه‌ی مخمل باعث می‌شود با جابه‌جا شدن تماشاگران، صدایی در سالن ایجاد نشود.

باوجود پیشرفت فناوری و تغییر طراحی‌ها، قرمز هنوز در بیشتر سینماهای جهان پابرجاست. حتی در سالن‌های مدرن IMAX یا سالن‌های واقعیت مجازی، همچنان طیف‌های تیره‌ی قرمز و زرشکی به‌عنوان رنگ غالب دیده می‌شود.

شاید در ابتدا با خواندن تیتر مقاله گمان کرده بودید که قرمز به‌دلیل جذابیت بصری‌ای که دارد، بیشتر استفاده می‌شود، اما در حقیقت بزرگ‌ترین دلیلی که قرمز را برای صندلی‌های سینما مناسب‌تر جلوه می‌دهد، محوشوندگی آن در تاریکی است. کسی که به تماشای فیلم یا تئاتر می‌رود، نیاز دارد همه‌چیز رنگ ببازد تا فیلم در مرکز توجه باشد و قرمز تنها رنگی است که به‌نفع نور و تصویر پرده‌ی سینما، کنار می‌رود.

۵۸۵۸