وصیت عجیب شهید سلطانی به «خانوم ماه»/ ریالی از حقوق بنیاد شهید استفاده نکرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب «خانوم‌ماه»؛ روایتی است از زندگی خانم‌ناز علی‎نژاد که توسط همسرش خانم ماه نامیده شد. همسر سردار شهید حاج شیرعلی سلطانی و خواهر شهید صادق علی‌نژاد، از بانوان فعال پشتیبانی جنگ بود که خاطراتش در کتاب 364 صفحه‌ای «خانوم‌ماه» به قلم ساجده تقی‌زاده، نویسنده جوان شیرازی، دانش آموخته‌ دکتری زبان و ادبیات فارسی، به رشته تحریر درآمده است.

کتاب تلاش دارد با روایتی شیرین و در عین حال مستقیم و بی‌واسطه، تصویر زنی را پیش چشم مخاطب امروز بگشاید که در طول زندگی خود، ستون خانواده بود؛ از این منظر «خانوم‌ماه» تنها یک کتاب خاطره نیست، ترسیم یک سبک زندگی است؛ سبکی که شاید برای بخشی از جامعه جوان کشور غریب باشد، اما نکات متعدد مشترکی میان راوی و نسل امروز، پیوند دهنده آنها در کتاب خواهد بود.

این همسر شهید مخاطب امروز را بی‌دریغ میهمان خانواده خود می‌کند و از فراز و فرود‌های زندگی خود می‌گوید. زندگی خانم علی‌نژاد از لحاظ ظرفیت دراماتیک و سبک زندگی بسیار قابل‌توجه است. رسالت اصلی این بانو در سال 60 و پس از به دنیا آمدن فرزندش، عمار، آن هم زمانی که 40 روز از شهادت همسرش می‌گذشت، آغاز می‌شود.

تقی‌زاده کوشیده با روشی نو، خاطرات این بانوی مجاهد را روایت کند؛ زنی که تنها در همسر و یا خواهر شهید بودن خلاصه نمی‌شود و ظرفیت وجودی او، خود به تنهایی کافی بود تا نویسنده را به نگارش اثر مجاب کند.

او در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، درباره شخصیت قوی و متمایز خانم علی‌نژادیان گفت: کتاب در همان ابتدای کار به همین نکته اشاره دارد: “روایتی از زن بدون هیچ پسوندی”. خانم علی‌نژادیان جدای از اینکه همسر یا خواهر شهید باشند، به واسطه زندگی خاصی که داشتند و تصمیماتی که در زندگی گرفتند، قابلیت این را داشت که به عنوان یک زن متفاوت در اثر پرداخته و دیده شود.

وی ادامه داد: بخشی از خاطرات علی‌نژادیان به 14 سال زندگی مشترک و همراهی با شهید سلطانی اختصاص دارد اما ایشان 44 سال بعد از شهید تا امروز زندگی کرد و در این سال‌ها ستون خانواده بود؛ به همین دلیل فصل اصلی کتاب به این بخش از زندگی ایشان می‌پردازد.

نویسنده کتاب «خانوم ماه» یادآور شد: کارهایی که ایشان در این سال‌ها به عنوان یک مادر و همسر انجام دادند، تصویری از یک زن با اراده‌ای قوی و محکم به ما ارائه می‌دهد. از سوی دیگر، خانم علی‌نژادیان فعالیت‌های اجتماعی نیز داشت و در پشتیبانی جنگ به عنوان خیاط فعال بود. همچنین، تبدیل آرامگاه همسر به یک مرکز فرهنگی و مسجد المهدی به مرکز نشر فرهنگ شهادت، بخش دیگری از فعالیت‌های این زن در این 44 سال است.

تقی‌زاده با بیان اینکه تلاش داشتم تا بر این نکته تاکید کنم که فعالیت‌ها و تصمیمات خانم علی‌نژادیان، امتداد راه شهید بود، افزود: زندگی این بانو، یادآور این آیه است: “أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ؛ یا مردم گمان کرده اند، همین که بگویند: ایمان آوردیم، رها می شوند و آنان [به وسیله جان، مال، اولاد و حوادث] مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند؟” خداوند برای رسیدن به مراتب بالاتر، امتحاناتی را پس از شهادت همسر برای خانم علی‌نژادیان در نظر می‌گیرد و تصمیماتی که او می‌گیرد، سبب می‌شود تا این مسیر رشد را ادامه دهد.

به گفته نویسنده کتاب؛ شهید سلطانی وصیت می‌کند که پس از شهادت، همسرشان برای امورات زندگی از حقوق بنیاد شهید استفاده نکند؛ این در حالی است که خانم علی‌نژادیان هیچ شغل یا خانه‌ای از خود ندارد و باید از هشت کودک مراقبت کند. آزمون سختی برای او رقم می‌خورد اما تمام تلاش خود را می‌کند تا به وصیت شهید عمل کند. همین تصمیم سبب می‌شود که خداوند در بزنگاه‌ها عنایت خاصی کند. از این منظر، داستان کتاب «خانوم ماه»، داستان ایمان است و همین انتخاب‌ها که میان همه نسل‌ها مشترک است، کتاب را برای مخاطب نسل جدید هم خواندنی می‌کند.

تقی‌زاده با بیان اینکه تمام بخش‌های زندگی راوی برای او قابل تأمل است، اضافه کرد: اما در این میان دوران زندگی او پس از شهادت همسر، آموختنی‌های بسیاری داشت. علی‌رغم مشکلات زیاد، این مادر از امورات فرزندان اعم از تحصیل، ازدواج، پیدا کردن شغل و … غافل نبود. در این بخش، نکات تربیتی بسیاری می‌توان یافت که برای هر فرد، کارآیی دارد و قابل تأمل است.

از جذابیت‌های کتاب «خانوم ماه»، سبک نگارش نویسنده است. هر بخش با بیتی از خواجه شیراز که تناسب معنایی با محتوای آن بخش دارد، آغاز می‌شود. از سوی دیگر، نویسنده تنها راوی است و تلاش ندارد مانند برخی از آثار خاطرات، نقش خود را در متن کتاب به رخ مخاطب بکشد. از این رو؛ مخاطب بدون مواجهه با شاخ و برگ‌های اضافه و توصیفات کسالت‌آور، از دریچه قلم تقی‌زاده به زندگی و زمانه علی‌نژادیان می‌نگرد.

تقی‌زاده درباره انتخاب این روش گفت: ابتدا قصد داشتم کتاب را در قالب رمان بنویسم و خانم ماه، نقش شخصیت اول را داشته باشد. 600 صفحه هم نوشتم اما با مشورت‌هایی که گرفتم، تصمیم گرفتم کار در قالب مستند داستانی و براساس مصاحبه نوشته شود.

او ادامه داد: انتخاب ابیات هم بر این اساس صورت گرفت که تلاش داشتم فضای شاعرانه شیراز را به ذهن مخاطب متبادر کنم. از سوی دیگر، شهید سلطانی هم خود شاعر بودند. و در نهایت، قصد داشتم نگاه شاعرانه و رندانه راوی را نیز نشان دهم.

کتاب «خانوم ماه» یکی از سه اثری است که تقریظ رهبر معظم انقلاب بر آن روز چهارشنبه، 28 آبان، در آستانه روز گرامیداشت قهرمان ملی و شهادت حضرت زهرا(س) رونمایی خواهد شد. تقی‌زاده در این‌باره گفت: هر سه عنوان کتاب «خانوم ماه»، «تب ناتمام» و «همسفر آتش و برف»، به قلم نویسندگان زن و درباره سه راوی زن نوشته شده‌اند. امیدوارم رونمایی از این تقریظ، مسیر جدیدی برای پرداختن بیشتر به زندگی این و جایگاه همسران شهدا باز کند.

انتهای پیام/