پایگاه خبری ایده روز آنلاین
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
با وجود افزایش نقش پهپادها در جنگ‌های مدرن، جایگاه جنگنده‌ها همچنان پابرجاست. امروزه، کشورها برای دستیابی به اولین جنگنده نسل ششم در حال رقابتند. اما چه چیزی یک جنگنده را “نسل ششم” می‌کند؟ در حال حاضر، چک لیست توافق‌شده‌ای وجود ندارد. اجماع بر این است که این نسل یک جهش فناوری عظیم نسبت به جنگنده‌های نسل پنجم فعلی مانند اف-۲۲ (F-22) و اف-۳۵ (F-35) است. این هواپیماها بر خلاف نسل قبل که برای بردهای کوتاه‌تر طراحی شده بودند، برای گستره وسیع اقیانوس آرام ساخته می‌شوند. این یعنی آن‌ها به سرعت بیشتر، توانایی پرواز در ارتفاعات بالاتر و برد عملیاتی بسیار طولانی‌تری برای نفوذ به حریم هوایی به شدت محافظت شده نیاز دارند.
از نظر ظاهری، انتظار طرح‌های شیک و بدون دم را داشته باشید که حتی پنهان‌کارتر از هواپیماهای فعلی هستند. رندرهای اولیه جنگنده نسل ششم اف-۴۷ (F-47) آمریکا ترکیبی از شکل “بال پرنده” که از بمب‌افکن‌هایی مانند بی-۲ (B-2) گرفته شده و طرح‌های جنگنده‌های مدرن را نشان می‌دهند. تمرکز همچنین بر افزایش قابل توجه پنهان‌کاری با پوشاندن امضای حرارتی جنگنده از حسگرهای فروسرخ، علاوه بر پنهان شدن از رادار است.
یکی از راه‌های اصلی برای دستیابی به این سطح بالای پنهان‌کاری، حذف دم است. این کار امضای راداری را از پهلو و عقب در فرکانس‌های مختلف کاهش می‌دهد. کشش آیرودینامیکی نیز کاهش می‌یابد و عملکرد سرعت بالا بهبود می‌یابد. علاوه بر این، فضای داخلی بیشتری برای سوخت و تسلیحات ایجاد می‌کند. با این حال، حذف چنین جزء حیاتی منجر به ناپایداری می‌شود. بنابراین، این جنگنده‌ها برای حفظ چابکی به کامپیوترهای فوق هوشمند، کنترل‌های پرواز پیشرفته fly-by-wire و احتمالا موتورهای با قابلیت تغییر بردار رانش نیاز دارند.
فناوری‌های کلیدی در جنگنده‌های نسل ششم
اما انقلاب واقعی در داخل این جنگنده‌ها رخ می‌دهد. این هواپیماها به عنوان هاب‌های داده پرنده عمل می‌کنند. آن‌ها مجهز به حسگرهای پیشرفته‌ای هستند که در تمام جهات (جلو، پهلو و عقب) و در فرکانس‌های مختلف نگاه می‌کنند. این حجم عظیم اطلاعات را ترکیب (Fuse) می‌کنند تا آگاهی موقعیتی بی‌سابقه‌ای به خلبان بدهند.
نیروی محرکه این ماشین‌ها می‌تواند نوع جدید و انقلابی از موتورهای تطبیق‌پذیر باشد که قادر به تغییر پیکربندی برای بازدهی بهینه هستند. جالب اینجاست که مانورپذیری برای نبردهای هوایی نزدیک (dogfighting) اولویت ندارد. در عوض، تمرکز بر تسلط از راه دور است.
همکاران هوشمند: پهپادهای همراه
علاوه بر این، جنگنده نسل ششم تنها پرواز نخواهد کرد. یک مفهوم اصلی، استفاده از پهپادهای همراه با خلبان هوش مصنوعی است. نیروی هوایی آمریکا اینها را “هواپیماهای رزمی مشارکتی” (Collaborative Combat Aircraft – CCA) می‌نامد. جنگنده اصلی را مانند یک کوارتربک در نظر بگیرید که یک تیم از پهپادهای خودکار را هدایت می‌کند. به طور غیررسمی، این رویکرد “خانواده‌ای از سیستم‌ها” نامیده می‌شود و قرار است نبرد هوایی را متحول کند.
پهپادهای CCA وظایف متنوعی مانند انجام حملات، اخلال در رادار دشمن و شناسایی تهدیدها را بر عهده خواهند داشت. ایده اصلی در اینجا این است که از هواپیماهای بدون سرنشین و ارزان‌تر برای انجام ماموریت‌های پرخطرتر استفاده شود. آن‌ها حتی می‌توانند برای ایجاد انحراف به کار روند تا اطمینان حاصل شود که جنگنده سرنشین‌دار بسیار گران‌قیمت برای جنگیدن در روز دیگر زنده می‌ماند.
رقابت جهانی برای تسلط بر آسمان
طرح مفهومی جنگنده NGAD نسل ششم آمریکا
ایالات متحده در این مسیر پیشرفت خوبی داشته و قبلاً در سال ۲۰۲۰ یک نمونه اولیه کامل از جنگنده نسل ششم را به صورت مخفیانه به پرواز درآورده است. برنامه نیروی هوایی آمریکا، معروف به NGAD (Next Generation Air Dominance)، در حال توسعه جنگنده جدید با نام اف-۴۷ (F-47) است. جدیدترین پیشنهاد بودجه پنتاگون به شدت به نفع این هواپیماست و ۳.۵ میلیارد دلار برای توسعه آن اختصاص داده است.
در آن سوی اقیانوس، یک تلاش چندملیتی اروپایی با برنامه هوایی رزمی جهانی (Global Combat Air Program) که با نام تمپست (Tempest) نیز شناخته می‌شود، در جریان است. انتظار می‌رود یک نمونه نمایشی از تمپست تا سال ۲۰۲۷ آماده پرواز باشد.
طرح مفهومی جنگنده نسل ششم میگ ۴۱ روسیه
روسیه نیز با میکویان پاک دی‌پی (Mikoyan PAK DP) یا میگ-۴۱ (MiG-41) در این رقابت حضور دارد. مسکو ادعاهای بلندپروازانه‌ای برای این هواپیما مطرح کرده است. آن‌ها می‌گویند این جنگنده به سرعت ماخ ۴ می‌رسد، در ارتفاعات نزدیک به فضا پرواز می‌کند و حتی می‌تواند لیزرهای ضد موشک حمل کند. روسیه اولین پرواز آن را برای سال ۲۰۲۵ هدف‌گذاری کرده است. با این حال، با توجه به تاخیرهای روسیه در تولید انبوه سوخو-۵۷ (Su-57) نسل پنجم، برخی نسبت به این جدول زمانی تردید دارند.
تصویر واقعی جنگنده J-36 چین
در همین حال، شرکت چنگدو چین در حال کار بر روی جنگنده جی-۳۶ (J-36) است که حتی در ماه آوریل در حال آزمایش مشاهده شد.
